Herstel na post-covid
Afgelopen jaren hebben we allemaal te maken gehad met Covid-19. Veel mensen hebben een covid infectie doorgemaakt. Gelukkig is het grootste deel van de mensen weer hersteld. Helaas zien we ook een te grote groep mensen die niet volledig hersteld zijn na het doormaken van de covid infectie, deze langdurige gevolgen noemen we ook wel het post-covid syndroom. De symptomen die deze mensen doormaken varieert van enorme vermoeidheid tot moeite met concentratie en hervatten van dagelijkse activiteiten tot sporten. Het is een complex probleem waar veel factoren bij betrokken zijn.
De afgelopen jaren is fysiotherapie steeds belangrijker geworden in het zoeken naar passende revalidatie voor mensen die te kampen hebben met deze post-covid symptomen. Er is langzaam meer onderzoek beschikbaar dat bewijs levert dat fysiotherapie kan bijdragen aan het herstel. Specifieke oefeningen en behandelprogramma´s kunnen helpen bij het verbeteren van fysieke functies, maar dragen ook bij aan het herwinnen van de algehele gezondheid en kwaliteit van leven. In deze blog duiken we dieper in een recent gepubliceerd onderzoek over de effecten van fysiotherapie na post-covid.
Wat is er onderzocht?
Dit onderzoek heeft een groep patiënten in tweeën gesplitst en allebei de groepen een ander trainingsprotocol laten uitvoeren. Groep één kreeg een algemeen zelfstandig programma die de World health organisation (WHO) aanraadt na het doormaken van Covid-19. Bij dit programma was het advies om op geleide van de klachten de dagelijkse- en sportactiviteiten te hervatten. Het goed luisteren naar de vermoeidheidsklachten of fysieke ongemakken bepaalt wat de patiënten op een dag deden. Dit kan dus sterk afhangen van de dag, en is ook voor iedereen verschillend omdat ze het individueel moeten bepalen.
Groep twee werd acht weken lang, tweemaal per week begeleid met een training door een fysiotherapeut. De training bestond uit krachtoefeningen en een uithoudingsvermogen ronde. Denk hierbij aan krachtoefeningen voor benen, armen en romp, fietsen op de hometrainer of roeien op het roeiapparaat. De hartslag en gewicht van de oefeningen werden bijgehouden en er werd een langzame progressie toegepast. De deelnemers moesten nog een derde keer in de week zelfstandig een lichte activiteit uitvoeren, denk aan 10-20 minuten wandelen.
Voor de groep die werd begeleid door een fysiotherapeut was het advies om op de hartslag te letten tijdens het sporten. Bij de lichte activiteit mocht de hartslag niet boven 65-70% van de maximale hartslag uitkomen. De maximale hartslag is voor iedereen anders, maar is met de vuistregel “220 – je leeftijd” eenvoudig te berekenen. Als je van dat getal het percentage neemt weet je op welke hartslag je een rustige activiteit, zoals een korte ronde wandelen kunt uitvoeren.
Onder begeleiding revalideren van een fysiotherapeut
De belangrijkste resultaten van het onderzoek waren dat na acht weken van trainen onder begeleiding van een fysiotherapeut de post-covid revalidanten fitter zijn geworden op verschillende vlakken. Ten eerste ervaarden ze minder vermoeidheid in het dagelijks leven, minder depressieve gevoelens en meer energie om de dag door te komen. Ten tweede scoorden ze op testen waarbij de spierkracht en uithoudingsvermogen getest werden beter dan voor die tijd. Op alle vlakken scoorde deze groep die begeleid werd door een fysiotherapeut beter dan de groep die zelf aan de slag is gegaan.
En nu?
We mogen dus voorzichtig concluderen dat het stapsgewijs opbouwen van gewicht tijdens de training en het letten op de hartslag kan bijdragen aan het herstel na post-covid. Ondanks deze positieve noot, is er nog veel onbekend in het proces van herstel bij post-covid. Momenteel is er nog veel onderzoek bezig naar het vinden van een passende behandeling voor meer patiënten die de symptomen van post-covid doormaken. Wel mogen we uit dit onderzoek concluderen dat het onder begeleiding van een fysiotherapeut revalideren voorkeur heeft boven het zelfstandig te doen.
Geschreven door Dionne Sloot, Fysiotherapeut en Msc. bewegingswetenschapper.
Hele artikel lezen? Jimeno-Almazán A, Franco-López F, Buendía-Romero Á, Martínez-Cava A, Sánchez-Agar JA, Sánchez-Alcaraz Martínez BJ, Courel-Ibáñez J, Pallarés JG. Rehabilitation for post-COVID-19 condition through a supervised exercise intervention: A randomized controlled trial. Scand J Med Sci Sports. 2022 Dec;32(12):1791-1801.